Bút Montblanc, điều bạn chưa biết về thương hiệu nổi tiếng nước Đức

Lịch sử phát triển của thương hiệu Montblanc

Lần đầu biết đến bút Montblanc là khi tôi tốt nghiệp đại học và nhận được món quà từ vợ tôi - chiếc Meisterstück 149, biểu tượng trong thế giới của các dụng cụ viết giống như Royal Oak hay Submariner của đồng hồ hoặc chiếc Porsche 911 ở lĩnh vực ô tô. Trong một lần bất cẩn tôi đã làm rơi chiếc bút từ độ cao khoảng 1,5m và chiếc bút đã tiếp xúc với mặt đường sau đó lăn vài vòng. Kết quả là đầu viết của cây bút bị gãy. Cửa hàng bút Montblanc ở New York đã gửi về Hamburg để sửa chữa và tôi nhận lại bút trong một tuần mà không phải trả bất kỳ một khoản phí nào.

Có những thời điểm tôi sở hữu khoảng sáu mươi chiếc bút mang phong cách vintage và hiện đại. Vì nhiều lý do mà tôi đã dần mất đi những chiếc bút đó nhưng vẫn giữ lại chiếc 149. Sau khi chiếc 149 này gắn liền với hầu hết các công việc của tôi, chu du qua bao vùng đất, cuối cùng tôi và cây Montblanc 149 trở lại Hamburg - Đức, để thăm nhà máy chế tạo bút Montblanc cũng như Bảo tàng Montblanc.

Lịch sử của các dòng bút Montblanc

Cùng quay trở lại với sự khởi đầu lịch sử của cây bút máy hiện đại. Mẫu bút máy hiện tại xuất hiện lần đầu vào cuối thế kỷ 19 và thực sự được nhiều người biết đến vào đầu thế kỷ 20. Bút máy có một số đặc điểm:

• Thứ nhất đều sử dụng nhiên liệu tan trong nước, mực nước.
• Thứ hai, đều có bộ phận chứa mực, có thể là thân của cây bút, hoặc conveter cao su linh hoạt.
• Thứ ba, tất cả bút đều có một bộ ngòi viết - đầu kim loại linh hoạt.

Ngày nay đa số bút nước sử dụng ống mực một lần (cartridge). Trong thế kỷ qua, đã có rất nhiều hệ thống nạp nhiên liệu khác nhau bao gồm đòn bẩy, pittông v.v

Hệ thống mực của bút máy hoạt động dựa trên việc chênh lệch về áp suất. Bút mực đắt tiền hơn có  ngòi bằng vàng 18k hoặc 14k và đỉnh ngòi bút thường được bọc bởi hợp kim của một trong các kim loại nhóm platin (osmium, iridium, và ruteni đều nằm trong nhóm platin) nếu không ngòi bút sẽ mòn rất nhanh.

Tới cuối những năm 1880, chiếc bút máy với thiết kế như ngày nay bắt đầu xuất hiện với dấu ấn là sự phát triển của hệ thống bơm mực bằng cách sử dụng piston hoặc conveter.

Montblanc bắt đầu xuất hiện khi ba đối tác của nước Đức thành lập công ty bút hiệu Simplizissiumus-Füllhalter vào năm 1906 sau đó đổi tên thành Công ty Simplo Filler Pen Co. GmbH (năm 1907), đồng thời chuyển trụ sở từ Berlin sang Hamburg.

Chiếc Bút đầu tiên của công ty là bút Rouge et Noir. Bút mang tên như vậy vì ngòi được đậy lại bằng nắp có tác dụng chống rỉ mực. Năm 1907, quảng cáo Rouge et Noir được tạo ra với hình ảnh một chiếc cà vạt màu trắng đặt cạnh một chiếc bút Rouge et Noir, được cài trong túi áo gi lê.

Bút đầu tiên mang tên"Montblanc" xuất hiện vào năm 1910 có một nắp trắng đơn giản và sau đó logo bông tuyết Montblanc sáu cánh xuất hiện vào năm 1913. Logo này thường được coi là một ngôi sao sáu cánh nhưng thực sự là một biểu tượng cách điệu của đỉnh núi tuyết.

Tên gọi "Meisterstück" được sử dụng lần đầu tiên vào năm 1924 với hệ thống bơm pit-tôngkèm logo bông hoa tuyết giúp tăng nhận dạng thương hiệu của những chiếc bút cao cấp này. Theo thời gian, Montblanc có hệ thống phân phối bút ở hơn sáu mươi quốc gia với nhiều chiến dịch quảng cáo phong phú.

Montblanc vào thời điểm này là một phần của ngành công nghiệp bao gồm hàng chục nhà sản xuất bút lớn trên toàn thế giới. Giống như đồng hồ cơ khí, bút máy có thể là đồ xa xỉ và là vật bền bỉ đi theo bạn. Cao su lưu hóa (còn được gọi là ebonit, vật liệu thơm sang trọng hơn nhiều người nghĩ) dần dần được thay thế bằng các vật liệu khác, đáng chú ý nhất là các loại nhựa công nghiệp – celluloid.  Và sau đó là nhựa nhiệt dẻo mới như acetate và acrylics - có độ cứng, độ bóng và độ bền khiến chúng trở nên lý tưởng cho sản xuất bút.

Hamburg đã bị tàn phá trong những năm chiến tranh và sau đó nhà máy sản xuất bút đã chuyển tới Đan Mạch. Montblanc hồi phục lại khả năng sản xuất và mạng lưới phân phối nhanh chóng. Vào năm 1952, chiếc bút Meisterstück hiện đại - 149 đã được ra mắt. Một chiếc bút màu đen với hệ thống piston và trang trí bằng vàng. Đến ngày nay thiết kế của 149 vẫn còn được sử dụng.

Vị thế hiện tại của bút Montblanc

Ngày nay, Montblanc là công ty sản xuất nhiều sản phẩm cao cấp từ Đồng hồ đeo tay, ví da, túi da tới dây lưng và tất nhiên, bút viết vẫn là sản phẩm trọng tâm và nổi bật nhất của Montblanc. Mặc dù ngành công nghiệp đồ xa xỉ có sự sụt giảm về doanh số trong những năm gần đây, tuy nhiên doanh số đến từ bút Montblanc có sự tăng trưởng đáng kể..

Bút Montblanc bao gồm phiên bản thông thường và phiên bản giới hạn (Limited) – những tác phẩm luôn khiến người yêu bút phải lưu tâm và trút hầu bao sưu tầm. Công ty cũng có những phiên bản đặc biệt theo bộ sưu tầm, ví dụ như phiên bản kết hợp giữa niềm đam mê bút với Cigar.

Tại bảo tàng Montblanc có phòng dành riêng cho các phiên bản giới hạn trong đó có cây bút Writers Editions dành riêng cho từng nhà văn đặc biệt. Mỗi chiếc bút là một thiết kế tương ứng từ một nhà văn để bạn có thể xem chữ viết tay của họ trông như thế nào.

Thật hấp dẫn khi thấy các tác phẩm văn học khác nhau ảnh hưởng như thế nào đến việc thiết kế bút. Đôi khi rất đơn giản nhưng những thứ khác thì tinh tế hơn - ví dụ Franz Kafka  với thân bút chuyển dần từ 4 cạnh vuông thành trụ tròn điều này giống như hành văn của ông.

Ngòi bút Montblanc được chính hãng gia công tỉ mỉ

Ngòi bút là nơi bút gặp giấy và mực in tuôn trào. Và bạn có thể tưởng tượng trải nghiệm của bạn khi sử dụng bút máy phụ thuộc rất nhiều vào đặc điểm của ngòi bút. Có hàng chục kiểu khác nhau về hình dạng đầu ngòi, tính linh hoạt, và góc viết. Hiện nay đa phần các hãng bút đều thuê công ty ngoài gia công ngòi bút, tuy nhiên Montblanc vẫn tự sản xuất toàn bộ ngòi bút và đây là bản sắc riêng của họ.

Đây là cách tạo ngòi bút: Với một dải vàng từ đó hình dạng cơ bản của ngòi bút được ép trong máy thủy lực với tải trọng lên tới 20 tấn. Có rất nhiều hình dạng ngòi bút được tạo ra ở Montblanc. Mỗi dải ruy băng làm từ vàng, nặng khoảng 8 kg sẽ được cuộn ra, nấu tan chảy để tạo nên ngòi bút.

Sau khi tạo được ngòi còn khá nhiều bước sản xuất nữa. Bao gồm khắc, mạ bằng rohodium - ví dụ như ngòi hai tông của một chiếc 149 hàn vật liệu lật. Vật liệu tạo ra ngòi bút thường là sự kết hợp của các kim loại khác nhau từ họ bạch kim. Lý do sử dụng các kim loại này là chúng có khả năng chống mài mòn tuyệt vời. Việc sử dụng các vật liệu này cho đầu ngòi là cần thiết để tạo ra một cây bút có thể được sử dụng trong nhiều năm. Trong bộ sưu tập của riêng tôi có những cây bút từ những năm 1920 và 1930 với ngòi làm bằng iridium viết bây giờ cũng giống như chín mươi hoặc một trăm năm trước. Ban đầu, Iridium thuần túy đã được sử dụng, nhưng ngày nay hợp kim phát triển cho phép kiểm soát vật liệu tốt hơn so với Iridium bão.

Một trong những hoạt động thú vị nhất để xem là cắt ngòi bút. Khe hở ở đầu bút là rất cần thiết vì nó cung cấp mực, thông qua áp lực từ bầu mực dưới ngòi đến đầu và cho phép ngòi bút linh hoạt. Việc cắt được thực hiện với một đĩa graphite được ngâm tẩm bằng kim cương. Ngòi bút làm bằng vàng có thể dễ dàng cắt, nhưng với hạt gạo đầu bút - được làm từ kim loại bạch kim thì thực sự cần những người thợ tay nghề cao mới có thể chế tác được ngòi bút hoàn chỉnh.

Thao tác quan trọng nhất là đánh bóng ngòi bút Montblanc (để đảm bảo bạn có được một trải nghiệm viết mịn ở mọi góc độ). Công đoạn này được thực hiện thủ công và người thợ phải mất nhiều năm mới có thể tạo ra những ngòi bút hoàn hảo. Ngòi được quét qua các đĩa đánh bóng theo hình mẫu 8 và người thợ phải kiểm tra kết quả nhiều lần. Việc đánh bóng thủ công này được thực hiện với bất cứ cây bút nào được làm tại Montblanc, cho dù đó phiên bản đặc biệt hay phiên bản thông thường.

Một khi ngòi bút Montblanc được hoàn thành, bước cuối cùng là một bài kiểm tra viết. Giống như việc đánh bóng ngòi bút, bài kiểm tra viết được thực hiện trên mọi ngòi mà Montblanc sản xuất. Hình 8 được sử dụng bởi máy đánh bóng được nhân đôi trong bài kiểm tra viết. Đó là một kỹ năng đầy thách thức vì đánh giá ngòi là ý kiến rất chủ quan và bị ảnh hưởng rất nhiều bởi trạng thái cảm xúc của người thực hiện bài kiểm tra. Nơi bạn đang ở trong quy trình làm việc của bạn cũng ảnh hưởng đến cách bạn đánh giá ngòi. Bài được sử dụng để làm bài kiểm tra là viết trên tờ giấy A4 đơn giản.

Lưu ý thú vị đó là bạn không nên cho người khác mượn bút, vì với sức tỳ và góc viết khác nhau, người bạn cho mượn có thể thay đổi hình dạng ngòi bút và sẽ làm thay đổi theo ngòi bút quen thuộc của bạn.

Dịch vụ nhận làm ngòi của Montblanc

Mỗi một bàn tay, một cách viết sẽ phù hợp với một dáng bút, một dạng ngòi nhất định, Montblanc hiểu được điều này và cung cấp dịch vụ sản xuất bút “may đo”. Bạn sẽ sử dụng một cây bút được thiết kế đặc biệt, viết một câu trên bảng cảm ứng áp lực.

Bút Montblanc được trang bị cảm biến chuyển động không dây để đánh giá năm yếu tố bao gồm áp lực viết, tốc độ, góc độ, cách xoay bút và di bút. Một phần mềm sẽ tổng hợp lại kết quả, xử lý bằng nhiều thuật toán và đề xuất cho bạn loại ngòi viết phù hợp nhất với phong cách viết của bạn.

Chữ viết tay là của riêng bạn và là điều đặc biệt đối với bạn. Trong thời đại công nghệ số, việc giao tiếp quá nhiều qua email, tin nhắn đã lấn át dần “chữ viết tay” - dạng giao tiếp thân mật nhất và cổ xưa nhất.

Để có thể lựa chọn chiếc bút phù hợp nhất với phong cách viết và kích cỡ tay, chi phí người chơi phải bỏ ra không hề nhỏ (1400 EURO với thời gian chờ hãng sản xuất khoảng 6 tuần), nhưng thực sự thông điệp được viết ra bằng tay, với mực viết và giấy vẫn mang giá trị cảm xúc và ý nghĩa sâu sắc hơn rất nhiều.